En dan is er Trump
(1). De ‘opstand der horden’
Dit is het eerste artikel rond de
verkiezing van Donald Trump als nieuwe president van de VS. Het behandelt
de neergang van de (sociaal-) Democraten en de opkomst van de populisten.
Kees van der Pijl
Met de overwinning van Donald Trump
in de Amerikaanse presidentsverkiezingen is een nieuwe fase ingegaan
van de ‘opstand der horden’ (term van de Spaanse conservatief
Ortega y Gasset uit 1930). Het is een opstand tegen de mondialisering
van de economie waarmee het kapitaal een eind heeft gemaakt aan de
sociale bescherming door de staat en een open wereldmarkt heeft willen
creëren.
Daarin stroomt het geld naar waar het
’t meest opbrengt, en stromen de mensen naar plekken waar hun
arbeidskracht concurrerend is. Dat laatste ervaren degenen die nog
denken of hopen dat ze beschermd zullen worden (tegen ontslag, bij
ziekte of ouderdom) als een bedreiging.
In
de VS was de Democratische partij lang (d.w.z. vanaf de jaren dertig)
de partij die samen met de vakbonden deze bescherming leverde, zij
het altijd in combinatie met imperialistische buitenlandse politiek.
Onder Bill Clinton liet de partij het eerste, de sociale bescherming,
los en sindsdien is het bergafwaarts gegaan voor de Democraten.
Clinton breidde de NAVO tegen alle
afspraken in uit naar het voormalig Warschaupakt, En nadat Bush de
‘War on Terror’ had gelanceerd en de VS teruggetrokken had
uit ontwapeningsaccoorden met de USSR resp. Rusland, zette Barack
‘Yes We Can’ Obama het Bush-programma voort met drones en
een raketschild aan de Russische grenzen (‘tegen Iran’).
Minister van buitenlandse zaken Hillary
Clinton reisde tijdens de NAVO-interventie in 2011 persoonlijk naar
Libië om aan te dringen op een snel uitschakelen van Gadaffi,
die vervolgens op aanwijzing van de NAVO gegrepen werd door jihadisten
die hem als een hond afmaakten. Terug in Washington is Hillary te
zien op een video waarin ze een hele kamer aan het lachen brengt met
de opmerking (een parafrase op Julius Caesar), ‘We came, we saw,
he died’. In 2014 regisseerden de Amerikanen in Kiev een staatsgreep
waarmee de nieuwe Koude Oorlog met Moskou, al eerder ingezet over
belangrijke kwesties als Pussy Riot, op een rechtstreekse confrontatie
uitdraaide.
Afgekeerd
Dit is nooit alleen maar een Amerikaanse
zaak geweest. Heel langzaam heeft de werkende bevolking in het Westen
zich afgekeerd van de partijen die traditioneel de sociale bescherming
hebben gewaarborgd, zij het altijd in samenhang met imperialistische
politiek. In Nederland was de PvdA, de partij van de AOW, actief betrokken
bij de Politionele Acties in Indonesië, ze steunde de oorlog
in Vietnam, en is sindsdien een trouwe bondgenoot in alle bovengenoemde
Amerikaanse en NAVO-avonturen geweest.
Alle signalen die de bevolking heeft
afgegeven dat het de neoliberale afbraak en de mondialisering van
de economie die er de drijvende kracht van is, beu is, zijn minzaam
terzijde geschoven. Toen in 2005 in Frankrijk en Nederland de ‘Europese
grondwet’, die het neoliberalisme en de NAVO moest verankeren,
bij referendum werd afgewezen, werd daar gewoon het ‘Verdrag
van Lissabon’ van gemaakt dat keurig door alle parlementen werd
geraticifeerd en vervolgens ingevoerd.
Na de crisis van 2008, waarvoor de
rekening bij de bevolking is gedeponeerd in de vorm van verdere afbraak
(de ‘hervormingen’), is de opstand aan beide zijden van
de Atlantische Oceaan in een hogere versnelling gekomen. In Nederland
het Oekraïne-referendum (weggehoond door de media, beleefd terzijde
gelegd door de regering), de Brexit in Engeland. En nu dan Trump.
En wie zal er nog opkijken als Marine Le Pen volgend jaar de Franse
presidentsverkiezingen wint? Of Wilders de verkiezingen hier?
Perspectief
Er is een werkelijke opstand tegen
het wereldkapitaal gaande, maar dan een die wordt geleid door populistisch
rechts. Een stroming die de mensen niets, maar dan ook werkelijk niets
te bieden heeft.
Goed, Trump wil ‘minder oorlogen’,
oftewel de VS minder laten bijdragen aan deze oorlogen, en met de
uitgespaarde miljarden de vervallen binnenlandse infrastructuur laten
opknappen en ook nog een belastingverlaging uitdelen aan de rijken.
Maar de nieuwe man zal spoedig ingepakt
worden. Het is de heersende klasse die per definitie heerst en die
‘de juiste mensen’ om hem heen zal plaatsen, net als dat
met Reagan gebeurde. En net zoals de Brexit in Engeland teruggefloten
is door rechters die het parlement, in ruime meerderheid pro-EU, weer
een grotere rol willen geven zodat het economische programma waar
de mensen nu juist tegen gestemd hadden, overeind blijft en alleen
het nationalistische element overblijft.
Doordat ieder constructief perspectief
ontbreekt is het verzet van de bevolking tegen het neoliberale kapitalisme
een opstand der horden waarin de mensen zich van hun slechtste kant
laten zien, geleid door haat en frustratie.
Niemand heeft kennelijk de temperatuur
genomen van de massa’s die zich miskend en bedreigd voelen, of
de vraag beantwoord waarom men ‘rechts’ naar oplossingen
zoekt. Niemand die begrijpt dat de grote politieke partijen en de
media bij de grote massa in beeld komen als ‘links’, omdat
ze het alsmaar hebben over solidariteit en mensenrechten (voor migranten,
voor seksuele minderheden, allemaal mensen die het ook verdienen,
laat daarover geen misverstand bestaan), maar die solidariteit en
rechten kennelijk niet willen laten gelden voor de mensen die hier
naar een woning zoeken, die hier hun baan verliezen door sluiting
van bedrijven die naar goedkope lonenlanden verhuizen, hier naar school
moeten, ziek en oud worden.
Zolang er geen krachten opstaan die
een werkelijke omwenteling van het bestaan beloven, gericht op vrede,
duurzaamheid en rechtvaardigheid, zal de massa van de bevolking een
ontketende horde blijven en van kwaad tot erger gaan. (2)
Bron: http://comitevanwaakzaamheid.org/2016/11/12/de-opstand-der-horden-gaat-verder-na-de-brexit-trump/
